JNVST जवाहर नवोदय विद्यालय Free Info 2024

तुम्ही इयत्ता 5 वी मध्ये असताना JNVST जवाहर नवोदय विद्यालय ह्या परीक्षेबद्दल ऐकले असेल आणि परीक्षा पण दिलेली असेल. पण आपण खेड्यागावामध्ये राहत असतो, आणि तेथे या परीक्षेबद्दल जास्त माहिती नसते. आपले शिक्षक आपला फ्रॉम भरतात आणि आपल्याला पेपर साठी घेऊन जातात. आपण पेपर देतो आणि पेपर ची माहिती नसल्यामुळे नापास होतो. पण हाच पेपर पास झालो असतो, तर किती फायदे झाले असते, तेच आपल्याला माहिती नसते. जर त्या वेळेस आपल्याला या बद्दल माहिती असते. तर आपण पण या परीक्षेचा फायदा नक्कीच घेतला असता. तर आपण या विद्यालयचा इतिहास, प्रवेश प्रक्रिया, अभ्यासक्रम, पात्रता या सर्वाची माहिती पाहूया.

JNVST – Meaning – अर्थ

JNVST – Jawahar Navodaya Vidyalaya Selection Test

ज्याचा अर्थ जवाहर नवोदय विद्यालय निवड चाचणी आहे.

 

jawahar navodaya vidyalaya – इतिहास

जवाहर नवोदय विद्यालय या महाविद्यालयाची संकल्पना सर्वात पहिले भारताचे माजी पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी मांडली. भारतातील प्रत्येक जिल्ह्यात जवाहर नवोदय विद्यालय उघडण्यासाठी राष्ट्रीय शिक्षण धोरण-1986 मध्ये प्रस्ताव मांडण्यात आला. त्यानंतर, नवोदय विद्यालय समिती (NVS) ची स्थापना करण्यात आली. आणि याची नोंदणी सोसायटी नोंदणी कायदा,1860 अंतर्गत सोसायटी म्हणून नोंदणी करण्यात आली. त्यानुसार देशातील प्रत्येक जिल्ह्यात एक JNVST स्थापन करण्यात येणार होती.

सुरुवातीला 1985-86 दरम्यान,  दोन जवाहर नवोदय विद्यालये स्थापन झाली.

1. झज्जर (हरियाणा)
2. अमरावती (महाराष्ट्र) येथे स्थापन करण्यात आली.

शैक्षणिक सत्र-2022-23 नुसार, जवाहर नवोदय विद्यालय 638 जिल्ह्यांसाठी मंजूर करण्यात आले. याशिवाय,

• ST लोकसंख्येची मोठी लोकसंख्या असलेल्या जिल्ह्यांमध्ये 10 JNVST,
• SC लोकसंख्या मोठ्या प्रमाणात असलेल्या जिल्ह्यांमध्ये 10 JNVST
• मणिपूर आणि रतलाममध्ये 3 विशेष JNVST मंजूर करण्यात आले आहेत,

सद्यस्थिती यापैकी 649 JNV कार्यरत(सुरु) आहेत. एकूण मंजूर JNVST ची संख्या 661 वर पोहोचली आहे.

JNVST बद्दल थोडक्यात

जवाहर नवोदय विद्यालय या महाविद्यालयाची संकल्पना सर्वात पहिले भारताचे माजी पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी मांडली. ही १००% केंद्र शासन अनुदानीत विद्यालये आहेत. म्हणजे या साठी लागणार सर्व खर्च केंद्र सरकार उचलते. ही विद्यालये शिक्षण मंत्रालय यांच्या अंतर्गत येतात. या महाविद्यालयात प्रवेशासाठी ग्रामीण भागातील विद्यार्थ्यांना प्राथमिकता दिला जाते. भारतातील गरीबातील गरीब योग्य/गुणी मुलालामुलींना चांगले शिक्षण मिळावे यासाठी ही योजना आहे. या विद्यालयात शिक्षण मिळवण्यासाठी प्रत्येक वर्षी – प्रत्येक जिल्यातून 10,000 विद्यार्थी नवोदयची परीक्षा देतात ज्या परीक्षेत top 80 विद्यार्थ्यांनाची निवड करून त्यांना 6वी – 12वी मोफत शिक्षण मिळते.

 

नवोदय विद्यालय योजनेचे उद्दिष्ट.

• दुर्गम भागातील हुशार मुलांना दर्जेदार शिक्षण देणे.
• विद्यार्थ्यांना तीन भाषांचे कार्यरत ज्ञान आहे याची हमी देण्यासाठी.
• राष्ट्रीय एकात्मतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी.
• देशातील प्रत्येक जिल्ह्यात उच्च दर्जाच्या शिक्षणासाठी केंद्रबिंदू बनणे.

 

अधिक वाचा:- कलेक्टर कसे बनावे?

JNVST परीक्षेसाठी पात्रता

• उमेदवार त्याच जिल्ह्यातील असावा: ज्या जिल्ह्यातील जवाहर नवोदय विद्यालयाची स्थापना झाली आहे त्या जिल्ह्यातील उमेदवारच अर्ज करण्यास पात्र आहेत.
• अट :- जर जवाहर नवोदय विद्यालयाची स्थापना  अगोदर झालेली होती नंतर जिल्ह्याची स्थापना झाली आहे असे असल्यास ते उमेद्वार प्रवेश घेण्यसाठी पात्र राहतात.
• वयोमर्यादा: प्रवेश घेऊ इच्छिणारा उमेदवार 9 ते 13 वयोगटातील असावा. हे अनुसूचित जाती (SC) आणि अनुसूचित जमाती (ST) मधील उमेदवारांसह सर्व श्रेणीतील उमेदवारांना लागू होते.
• अट :- प्रमाणपत्रावर नोंदवलेले वय आणि वास्तविक वय यांच्यात तफावत आढळल्यास, प्रकरण पुष्टीकरणासाठी वैद्यकीय मंडळाकडे पाठवले जाऊ शकते. वैद्यकीय मंडळाचा निर्णय अंतिम मानला जाईल.
• शैक्षणिक माहिती: ग्रामीण कोट्यातून प्रवेशाचा दावा करणार्‍या उमेदवाराने सरकारी/शासनाकडून इयत्ता 3 री, 4 थी आणि 5 वी चा अभ्यास केलेला आणि उत्तीर्ण झालेला असावा.
• शहरी क्षेत्राचे निकष: शहरी भागात असलेल्या शाळेत शिकलेला उमेदवार, अगदी 3 री, 4 थी आणि 5 वी पैकी कोणत्याही एका वर्ष किंवा एका दिवसासाठीही तो शहरी शाळेत गलेले असेल तर तो शहरी क्षेत्राचा उमेदवार मानला जाईल.
• इयत्ता 5 मध्ये शिकलेला असावा: ज्या उमेदवाराची इयत्ता 5 मध्ये प्रवेश घेतला नाही तो अर्ज करण्यास पात्र नाही.
• नुकसान भरपाईची परवानगी नाही: कोणताही उमेदवार कोणत्याही परिस्थितीत दुसऱ्यांदा JNV निवड चाचणीत बसण्यास पात्र नाही.

 

अधिक वाचा:- Tally कोर्से

इयत्ता 6 चा प्रवेश अर्ज भरण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे

• शाळेमधील बोनाफाईड:- मुख्याध्यापकांनी सही केलेले प्रमाणपत्र असणे आवश्यक आहे.
• छायाचित्र: अलीकडील पासपोर्ट-आकाराचा फोटो JPG फॉरमॅटमध्ये तयार ठेवा, फाइलचा आकार 10 ते 100 kb दरम्यान आहे.
• पालकांची स्वाक्षरी: अर्ज प्रक्रियेदरम्यान अपलोड करायच्या कागदपत्रावर पालकांची स्वाक्षरी घेणे आवश्यक आहे.
• उमेदवाराची स्वाक्षरी: प्रवेश अर्ज भरताना अपलोड करावयाच्या कागदपत्रावर उमेदवाराची स्वाक्षरी घ्या.
• आधार तपशील/रहिवासी प्रमाणपत्र: आधार तपशील किंवा सक्षम सरकारी प्राधिकरणाने जारी केलेले रहिवासी प्रमाणपत्र सादर करण्यासाठी उपलब्ध आहे.

 

JNVST  Syllabus – अभ्यासक्रम

JNVST Class 6 Syllabus

Mental ability test

• Odd-main out – वेगळा घटक निवडणे
• Figure matching – आकृती जुळवने
• Pattern completion – नमुना पूर्ण
• Figure series completion – आकृती मालिका पूर्ण
• Analogy – घड्याळीवरील प्रश्न
• Geometrical figure completion (triangle, square, circle) – भौमितिक आकृती पूर्ण (त्रिकोण, चौरस, वर्तुळ)
• Mirror imaging – आरशातील प्रतिमा
• Punched hold pattern-folding/unfolding – पंच्ड होल्ड पॅटर्न-फोल्डिंग/उलगडणे
• Space visualization – स्पेस व्हिज्युअलायझेशन
• Embedded figure – एम्बेडेड आकृती

Arithmetic test

• Number and numeric system – संख्या आणि संख्यात्मक प्रणाली
• Four fundamental operations on whole number – पूर्ण संख्येवर चार मूलभूत क्रिया
• Fractional number and four fundamental operations on them – अपूर्णांक संख्या आणि त्यांच्यावर चार मूलभूत क्रिया
• Factors and multiples including their properties – गुणधर्मांसह घटक आणि गुणाकार
• LCM and HCF of numbers – संख्यांचे LCM आणि HCF
• Decimals and fundamental operations on them – दशांश आणि मूलभूत ऑपरेशन्स
• Conversion of fractions to decimals and vice-versa – अपूर्णांकांचे दशांश आणि त्याउलट रूपांतर
• Measurement of length, mass, capacity, time, money etc – लांबी, वस्तुमान, क्षमता, वेळ, पैसा इ.चे मोजमाप
• Distance, time, and speed – अंतर, वेळ आणि वेग
• Approximation of expressions – अभिव्यक्तींचा अंदाज
• Simplification of numerical expressions – संख्यात्मक अभिव्यक्तींचे सरलीकरण
• Percentage and its applications – टक्केवारी आणि त्याचे अनुप्रयोग
• Profit and loss – नफा आणि तोटा
• Simple interest – साधे व्याज
• Perimeter, area, and volume – परिमिती, क्षेत्रफळ आणि खंड

भाषा चाचणी

• मराठी उतारे
• परीक्षेत प्रत्येकी 5 प्रश्नांसह 4 परिच्छेद असतील.

JNVST Class 9 Syllabus

English

• Comprehension (unseen passage)
• Word and sentence
• Structure spelling
• Rearranging jumbled words
• Passivation
• Use of degrees of comparison
• Modal auxiliaries
• Use of prepositions
• Tense forms
• Reported speech

सामान्य विज्ञान

• Food – अन्न
• Material I – साहित्य I
• Material II – साहित्य II
• Living/ non living – जिवंत / निर्जीव
• Reproduction – पुनरुत्पादन
• Force – शक्ती
• Light – प्रकाश
• Chemical effects of electric current – विद्युत प्रवाहाचे रासायनिक प्रभाव
• Natural phenomena – नैसर्गिक घटना
• Solar system – सौर यंत्रणा

Mathematics 

• Rational numbers – परिमेय संख्या
• Squares and square roots – चौरस आणि चौरस मुळे
• Cubes and cube roots – चौकोनी तुकडे आणि घन मुळे
• Exponents and powers – घातांक आणि शक्ती
• Direct and inverse proportions – थेट आणि व्यस्त प्रमाण
• Comparing quantities (percentage, profit and loss, discount. simple and compound interest) – प्रमाणांची तुलना करणे (टक्केवारी, नफा आणि तोटा, सूट. साधे आणि चक्रवाढ व्याज)
• Algebraic expressions and identities including factorization – बीजगणितीय अभिव्यक्ती आणि गुणांकनासह ओळख
• Linear equations in one variable – एका चलातील रेखीय समीकरणे
• Understanding quadrilaterals (parallelogram, rhombus, rectangle, square, kite) – चतुर्भुज समजणे (समांतरभुज चौकोन, समभुज चौकोन, आयत, चौरस, पतंग)
• Mensuration – मोजमाप
• Data Handling (Bar graph, pie chart, organizing data, probability) – डेटा हाताळणी (बार आलेख, पाई चार्ट, डेटा आयोजित करणे, संभाव्यता)

 

JNVST Class 6 Exam Pattern

• JNVST परीक्षेच्या पॅटर्ननुसार, इयत्ता 6 च्या परीक्षेसाठी चार विभाग असतात.
• कोणतेही निगेटिव्ह मार्किंग नसते.
• परीक्षा पेन आणि पेपर पद्धतीने घेतली जाते.
• JNVST चाचणीचा कालावधी 2 तास किंवा 160 मिनिटे असतो.
• प्रवेश परीक्षेत एकूण 80 प्रश्न विचारले जातात.
• ही परीक्षा एकूण 100 गुणांची आहे.
• परीक्षा सकाळी 11:30 ते दुपारी 01:30 या वेळेत सुरू होते.
• JNVST परीक्षेतील सर्व प्रश्न बहु-निवडीचे (Objective) प्रश्न असतात.
• प्रश्न मानसिक क्षमता चाचणी, अंकगणित चाचणी आणि भाषा चाचणीमधून विचारले जातात.
• बौद्धिक क्षमता चाचणी मध्ये एकूण 50 गुणांचे प्रश्न येतात. प्रश्नांची संख्या 40 आहे. या भागासाठी विद्यार्थ्यांना 60 मिनिटे दिली जातात.
• अंकगणित चाचणीमधून 25 गुणांचे 20 प्रश्न विचारले जातात. या भागासाठी 30 मिनिटांचे वेळापत्रक निश्चित केले गेले आहे.
• भाषा चाचणी देखील 25 गुण विचारते. या विभागात एकूण 20 प्रश्न येतात. या भागासाठी 30 मिनिटांचा वेळ देण्यात आला आहे.

 

JNVST Class 6 Exam Pattern

JNVST इयत्ता 6 मधील विषय	प्रश्नांची संख्या	Marks
Mental Ability Test- मानसिक क्षमता चाचणी	40	50
Arithmetic – अंकगणित	20	25
Language Test – भाषा चाचणी	20	25
Total	80	100

 

JNVST Class 9 Exam Pattern

• इयत्ता 9वी साठी परीक्षा अडीच तासांसाठी घेतली जाते.
• दिव्यांग श्रेणीतील विद्यार्थी किंवा विशेष गरजा असलेल्या विद्यार्थ्यांना परीक्षेसाठी 30 मिनिटांचा अतिरिक्त वेळ दिला जातो.
• 1 गुणांच्या बहु-निवडीच्या (Objective) प्रश्नांची उत्तरे देण्यासाठी OMR शीट्स दिली जातील.
• JNVST परीक्षेचे माध्यम इंग्रजी/हिंदी असेल.
• पेपरची काठीण्य पातळी 8वी इयत्तेच्या अभ्यासक्रमाची असेल.

JNVST Class 9 Exam Pattern

S.No.	Subject	Marks
1	English	15
2	Hindi	15
3	Maths	35
4	Science	35
	Total	100

 

 JNVST Admission Process

• प्रवेश प्रक्रिया सुरू
• अर्ज करण्याची अंतिम तारीख
• परीक्षेसाठी प्रवेश पत्र
• पहिल्या टप्प्यातील परीक्षेची तारीख
• दुसऱ्या टप्प्यातील परीक्षेसाठी प्रवेश पत्र
• दुसऱ्या टप्प्यातील परीक्षेची तारीख
• निकाल

 

चाचणीचे माध्यम तुम्ही 20 भाषांपैकी कोणत्याही एका भाषेमध्ये पेपर देऊ शकता.

S.No	Language	S.No	Language
1	Assamese	11	Marathi
2	Bengali	12	Mizo
3	Bodo	13	Nepali
4	English	14	Odia
5	Garo	15	Punjabi
6	Gujarati	16	Manipuri (Meitei Mayek)
7	Hindi	17	Manipuri (Bangla Script)
8	Kannada	18	Tamil
9	Khasi	19	Telugu
10	Malayalam	20	Urdu

 

 

अधिक वाचा :- Elementary and Intermediate drawing grade exam

FAQs

1) jawahar navodaya vidyalaya entrance exam कधी होईल.

उत्तर – प्रवेश परीक्षा 20 जानेवारी 2024 रोजी होणार आहे. 04 नोव्हेंबर 2023 रोजी डोंगराळ भागांसाठी प्रवेश परीक्षा झालेली आहे. 20 जानेवारी JNVST इयत्ता 6 वी प्रवेश परीक्षेसाठी, विद्यार्थी हॉल तिकीट येथून डाउनलोड करू शकतात.

2) नवोदय मध्ये इयत्ता 6 साठी कोण पात्र आहे?

उत्तर – इयत्ता सहावीला पास झालेले उमेदवाराने शासनाकडून तिसरा, चौथा आणि पाचवीचा अभ्यास केलेला असावा

3) नवोदय हे वसतिगृह आहे का?

उत्तर – संस्थेचे स्वतःचे वसतिगृह संकुल त्याच्या कॅम्पसमध्ये आहे जे विविध प्रशिक्षण अभ्यासक्रमातील सहभागींना निवास आणि निवासाची सुविधा प्रदान करते.