आपण दरवर्षी होणारी परीक्षा म्हणजे What Is JEE . या परिक्षेचा इतिहास JEE-Main आणि JEE-Advanced कशासाठी घेतली जाते. कोण ही परीक्षा देऊ शकते. या बद्दल सर्व माहिती या लेखात घेऊ.
Meaning – Joint Entrance Examination
अर्थ : संयुक्त प्रवेश परीक्षा
संयुक्त प्रवेश परीक्षा (JEE) ही भारतातील विविध अभियांत्रिकी महाविद्यालयांमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी आयोजित अभियांत्रिकी प्रवेश मूल्यांकन आहे. हे दोन वेगवेगळ्या परीक्षांद्वारे तयार केले जाते :
JEE-Main आणि JEE-Advanced.
Joint Seat Allocation Authority – संयुक्त जागा वाटप प्राधिकरण (JoSAA) एकूण 23 भारतीय तंत्रज्ञान संस्था (IIT), 31 राष्ट्रीय तंत्रज्ञान संस्था (NITs), 25 भारतीय माहिती तंत्रज्ञान संस्था (IIITs) कॅम्पस आणि इतर सरकारी अनुदानित तांत्रिक संस्थांसाठी संयुक्त प्रवेश प्रक्रिया आयोजित करते.
What Is JEE – इतिहास
जेईई पॅटर्नमध्ये अनेक बदल झाले आहेत. 2012 पासून उमेदवारांना त्यांच्या उत्तरांच्या पेपर प्रती दिल्या जातात आणि कटऑफ जाहीर केले जातात.
ही पारदर्शकता आयआयटी खरगपूरचे प्राध्यापक राजीव कुमार यांनी केलेल्या कठोर कायदेशीर संघर्षानंतर प्राप्त झाली, ज्यांना त्यांच्या धर्मयुद्धासाठी राष्ट्रीय आरटीआय पुरस्कार २०१० साठी नामांकन मिळाले होते.
2013-14 पासून, JEE ने बरेच बदल केले आहेत आणि अलीकडेच नवीन ऑनलाइन प्रवेश आणि अर्ज निवड प्रक्रिया स्वीकारल्या आहेत.
2012 मध्ये, सरकार-संचालित सेंट्रल बोर्ड ऑफ सेकंडरी एज्युकेशन (CBSE) ज्याने पूर्वी AIEEE आयोजित केले होती, त्यानंतर JEE जाहीर केल्यानंतर तिने AIEEE आणि IIT-JEE ची जागा घेतली. JEE-Advanced ने IIT-JEE ची जागा घेतली. आता जेईई-मेनमध्ये निवडलेले विद्यार्थीच जेईई-ॲडव्हान्स्डमध्ये बसण्यास पात्र आहेत. 2018 पासून सुमारे 224,000 विद्यार्थ्यांची निवड केली जाते.
सप्टेंबर 2013 मध्ये, IIT परिषदेने 2014 मध्ये IIT साठी दोन-टप्प्याचा JEE पॅटर्न (“Main” त्यानंतर “Advanced“) सुरू ठेवण्याच्या संयुक्त प्रवेश मंडळाच्या निर्णयाला मान्यता दिली. परीक्षांनंतर, Joint Seat Allocation Authority – JoSAA संयुक्त प्रवेश प्रक्रिया आयोजित करते एकूण 23 IIT, 31 NIT, 25 IIIT आणि इतर सरकारी अनुदानित तांत्रिक संस्था साठी.
What Is JEE – JEE-Main (जेईई-मेन)
संयुक्त प्रवेश परीक्षा – मुख्य
जेईई-मेन नॅशनल टेस्टिंग एजन्सी National Testing Agency (NTA) (एनटीए) द्वारे आयोजित केले जाते. जेईई-मेनचे दोन पेपर आहेत, पेपर-I आणि पेपर-II.
उमेदवार यापैकी एक किंवा दोन्हीपैकी एकाची निवड करू शकतात. दोन्ही पेपरमध्ये बहुपर्यायी प्रश्न असतात.
B.E./B.Tech अभ्यासक्रमांच्या प्रवेशासाठी पेपर-I आहे आणि तो संगणक आधारित चाचणी पद्धतीने घेतला जातो.
पेपर-II B.Arch आणि B.Planning अभ्यासक्रमांच्या प्रवेशासाठी आहे आणि एक पेपर वगळता संगणक आधारित चाचणी मोडमध्ये देखील आयोजित केला जाईल, म्हणजे ‘ड्रॉइंग टेस्ट’ जी पेन आणि पेपर मोड किंवा ऑफलाइन मोडमध्ये घेतली जाईल. जानेवारी 2020 पासून, बी.प्लॅनिंग अभ्यासक्रमांसाठी स्वतंत्रपणे अतिरिक्त पेपर-III सादर केला गेला आहे.
2020 मध्ये कोविड-19 महामारीमुळे, जेईई-मेन 2021 मध्ये पेपरचे स्वरूप आणि प्रयत्नांची संख्या बदलली आहे. आता 20 एकेरी निवडीचे प्रश्न आणि 10 संख्यात्मक प्रश्न असतील त्यापैकी फक्त पाच संख्यात्मक प्रश्नांचा प्रयत्न करायचा आहे. मार्किंग स्कीम पूर्वीसारखीच आहे, म्हणजे SCQ साठी, योग्य उत्तरासाठी +4 गुण आणि चुकीच्या उत्तरासाठी -1 गुण आणि उत्तर न दिल्यास 0 गुण, आणि संख्यात्मक प्रकारच्या प्रश्नांसाठी, बरोबरसाठी +4 गुण आणि चुकीसाठी -1 गुण.
JEE-Main, JEE-Advanced च्या विपरीत, एक निश्चित परीक्षा संरचना आहे आणि ती दरवर्षी बदलू शकत नाही. 2018 पर्यंत, JEE-मुख्य पेपर-I हा तीन तासांचा असतो आणि त्यात तीन विषयांतील (भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणित) प्रत्येकी तीस एकेरी निवडीचे प्रश्न असतात. बरोबर उत्तरांसाठी 4 गुण दिले जातात आणि चुकीच्या उत्तरांसाठी 1 गुण वजा केला जातो. ही परीक्षा देणारे विद्यार्थी साधारणपणे 18-20 वयोगटातील असतात.
जानेवारी २०२० मध्ये प्रति विषय २०+५ प्रश्नांचा समावेश असलेला नवीन पॅटर्न NTA द्वारे २० एकेरी निवडीचे प्रश्न(single choice questions) + ५ संख्यात्मक प्रकारातील प्रश्नांसह(numerical type questions) सादर करण्यात आला. एकल-निवडीच्या प्रश्नांमध्ये बरोबर उत्तरांसाठी 4 गुण दिले जातात आणि संख्यात्मक प्रकारच्या प्रश्नांमधून कोणतेही गुण वजा केले जात नाहीत.
2013 ते 2016 पर्यंत, बारावीच्या शालेय बोर्ड परीक्षेत मिळालेल्या गुणांना जेईई-मेन ऑल इंडिया रँक ठरवण्यासाठी 40% महत्त्व दिले जात असे.
What Is JEE – JEE-Advanced (जेईई-प्रगत)
संयुक्त प्रवेश परीक्षा – प्रगत
JEE-Advanced हे 23 IIT आणि IISc बंगलोर, IIST तिरुवनंतपुरम, इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ पेट्रोलियम अँड एनर्जी (IIPE), इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स एज्युकेशन अँड रिसर्च (IISERs), राजीव गांधी इन्स्टिट्यूट ऑफ पेट्रोलियम टेक्नॉलॉजी यासारख्या काही इतर समान प्रतिष्ठित विद्यापीठांमध्ये प्रवेशासाठी आयोजित केले जाते.
ही परीक्षा दरवर्षी कोणत्याही एका आयआयटीद्वारे घेतली जाते. 2020 मध्ये, परीक्षा आयआयटी दिल्लीने आयोजित केली होती. 2021, 2022 आणि 2023 मध्ये, ते अनुक्रमे IIT खरगपूर, IIT Bombay आणि IIT गुवाहाटी यांनी आयोजित केले होते.
दरवर्षी 2 लाखांहून अधिक विद्यार्थी JEE-Advance लिहिण्यास पात्र होतात.
जेईई मेनचे टॉप 250,000 विद्यार्थी जेईई-ॲडव्हान्स्ड परीक्षेला बसण्यास पात्र होतात. 2018 मध्ये, 224,000 विद्यार्थ्यांनी JEE-Advanced परीक्षा दिल्याचे दिसून आले, ही संख्या 2017 मध्ये 220,000 आणि 2016 मध्ये 200,000 वरून वाढली होती.
Other Exam Info - NTSE Exam